Từ ngày về hưu bạn bè cùng trang lứa rủ ra hồ Thành công tập thể dục tôi từ chối và chọn cách đi chợ sớm thay cho việc vặn mình theo điệu nhạc xập xình . Tôi không bao giờ đi một chợ mà thường đi nhiều chợ gần - chợ xa ..Hôm thì chợ pháo đài …Hôm chợ Láng hạ ….Hôm chợ Thành công ….Chợ Cống mọc ….Lắm khi tức cảnh tôi còn đạp xe xuống tận Ngã tư sở. Tính lang thang tôi không hay ăn quà nhưng rất hay mua nhiều về nhà chế biến . Tôi dễ tính lại nhanh nhẩu hay mua nhiều ( theo cô bán hàng nịnh ) nên mọi người hay mời tôi mở hàng buổi sớm . Ngoài thú đi chợ tôi còn có thú vui chọn trứng . Đầu tiên cô bán hàng không biết tưởng tôi khó tính tham lợi thích lấy quả to . Sau quen hàng mỗi lần mua hai chị em đều cười nói vui vẻ , bê hết khay này đến khay khác …Quả này tròn , Quả này to, Quả này trứng 2 lòng, quả này vỏ xanh nhiều lòng đỏ ….Thôi đủ cả trứng gà đen, gà ta, Gà tam hoàng, Gà công nghiệp trắng, trứng lộn , trứng cút.v.v . và v.v…Mỗi lần mua ít nhất phải nửa tiếng . Hoá ra cô bán hàng cũng có cái thú chọn và xếp trứng như tôi ….
Thú mê trứng của tôi xuất hiện từ ngày còn bé xíu ….Ngày ấy Mợ tôi nuôi gà còn tôi chỉ rình nhặt trứng . Thấy gà vào ổ là tôi quanh quanh quẩn quẩn thỉnh thoảng lại nhòm vào xem nó đẻ chưa Mợ tôi phải doạ “Con cứ nhìn gà đẻ là mặt bị rỗ như chị Ngôn nhà ông Thảo xe đấy” ( Chị Ngôn mảnh mai tóc dài nhìn đằng sau xinh lắm nhưng mặt lại bị rỗ chằng chịt Nghe nói tôi cũng sợ lắm nhưng những quả trứng gà đỏ hồng ấm áp mềm mại cứng dần lên trong bàn tay tôi vẫn cuốn hút lấn át nỗi sợ bị rỗ . Có khi tôi lấy sẵn mấy hạt muối cầm quả trứng còn mềm nóng trong tay cậy tý vỏ ở đầu nhét hạt muối vào rồi hút chụt một cái là hết cả lòng trắng lẫn lòng đỏ khỏi cần phải nhúng nước sôi . Thỉng thoảng tôi mới ăn vậy còn chủ yếu tôi nhặt trứng xếp vào chiếc rổ mây . Xếp xếp đếm đếm đến khi đủ chục lại nhắc Mợ hay tự tôi mang bán cho bà hàng trứng ngoài chợ lấy tiền đóng tiền học và mua sách vở . Có 2lần làm vỡ trứng mà tôi còn nhớ mãi . Một lần là rổ trứng con gà Mợ cho riêng tôi . Tôi yêu và quấn quýt với nó lắm , tôi cho nó ăn trên tay , ôm nó xem các bạn đánh đáo đánh chuyền , xẻ chia với nó từng cọng rau , hạt cơm ( Cả nhà đi vắng chỉ có mình tôi ở nhà nửa buổi) Gà đẻ trứng tôi coi như báu vật không dám ăn chỉ xếp để dành . Mợ bảo trứng không để được lâu đem bán đi Mợ sẽ cho con tiền mua truyện (Tôi mê chuyện đến quên cả ăn uống ) Nghe Mợ nói tôi đồng ý nhưng đòi tự đem đi bán . Ôm rổ trưng vừa đi vừa ngắm vừa tưởng tượng vu vơ không để ý tôi vấp ngã rổ trứng tung toé vỡ gần hết , tôi ngồi bệt xưống đất ôm mặt tức tưởi khóc . Mọi người đi qua thấy vậy thương cho tôi tiền nhưng tôi không chịu về mà cứ ôm mặt khóc . Mãi khi Mợ và anh Quyền đi tìm dỗ dành mãi tôi mới chịu về . Lần thứ hai mang trứng đi bán bà chủ lại nghỉ phải mang vào nhà . Nhà bà ở trong ngõ sau chợ tôi lò mò bê rổ trứng vào ,ai ngờ nhà bà có con chó đẻ rất dữ sủa và đuổi theo tôi . Vừa chạy vừa nhìn chó tôi lại vấp ngã nhưng vẫn ôm chặt rổ trứng nên chỉ dập vỡ mất mấy quả nhưng bắp chân của tôi thì bị chó cắn máu chẩy ròng ròng . Bà bán trứng sợ quá lấy thuốc lào cầm máu cho tôi trả đủ tiền trứng và đưa tôi về nhà nhờ chị Vân băng bó và đưa tôI đi tiêm phòng . Chẳng hiểu sao chỗ chó cắn giờ đây lại không còn dấu vết gì nữa …..Về sau con gà của tôi bị dù Mợ làm thịt nhưng tôi nhất quyết không ăn một miếng nào ….
Khi tôi học lớp 3 chiến tranh xẩy ra anh Quyền đi sơ tán học bên Hưng yên mang về cho tôi một con gà Đông tảo . Tôi quý , yêu và chuyện trò với nó suốt ngày. Tôi còn nhớ thấy các bạn chửi bậy tôi cũng muốn bắt chước nhưng không dám chửi lại ai nên đã nói thử “ Tổ sư mày” với con gà ai ngờ Mợ nghe tiếng lôi ra vừa giảng giải tổ sư là gì vừa đánh cho một trận nhừ tử làm tôi cạch đến tận bây giờ cũng không dám nói bậy . Nhà tôi ở gần nhà máy điện Yên phụ nên hay bị máy bay Mỹ đến ném bom vì vậy cứ 5h sáng là loa phóng thanh lại vang lên yêu cầu mọi người đi sơ tán khỏi khu vực nguy hiểm tối đến mới được về . Cũng có hômxe ôtô đón đưa sơ tán ra ngoại thành đến tối mới được về còn chủ yếu là đi bộ . Mắt nhắm mắt mở tôi ôm chú gà bước thấp bước cao theo Mợ đi bộ lên cây gạo Phú thượng tránh bom Mợ thường nắm một nắm cơm nhỏ phần tôi còn Mợ thì củ khoai củ sắn qua bữa . Cơm Mợ tôi nắm dẻo và ngon lắm tôi thường cắn một đầu sợi chỉ vào mồm đầu kia cắt nắm cơm thành những miếng nhỏ chấm với muối vừng Mợ rang ăn ngon lành , chú gà Đông tảo cũng ung dung bới cỏ cạnh tôi thỉnh thoảng lại chạy lại chờ tôi cho mấy hạt cơm nắm .Hai mợ con tôi thường trải tấm vải mưa ra để ngồi , những ngày tránh bom Mợ hay vừa khâu vá vừa kểcho tôi nghe chuyện cổ tích hay mối tình chàng Trương Chi bằng thơlàm cho tôi mê muôị lúc nào cũng tưởng tượng con thuyền của chàng Trương Chi thấp thoáng dưới ánh trăng sau đám sen trước cửa nhà mình . Chiều đến tắt nắng hai Mợ con lại đi bộ về nhà lúc đó tôi mới nhập chú gà Đông tảo của mình vào đàn . Mợ tôi nuôi nhiều gà và vịt lắm , bà còn nuôi cả lợn nữa vì thức ăn khan hiếm nên mợ phải nuôi để anh em tôi có cái ăn . Khu nhà tôi ở mọi người đi sơ tán hết và cũng chẳng có trộm cắp nên đi vắng cả ngày cũng không sao .Đàn gànhà tôi nuôi ở khu vườn bên cạnh cứ tối đến là bay lên bờ tường xếp hàng về nhà chui vào chuồng còn lũ vịt thì cứ líu ríu chẳng nhẩy lên được phải chờ Mợ tôi bắt vào lồng mang về . Còn con lợn thì khôn lắm cứ nghe thấy tiếng lách cách tháo chốt cửa gỗ của Mợ tôi là đã ủn ỉn chạy ra chờ Mợ tôi cho ăn ,mỗi lần Mợ tôi tắm nó đều ịt ịt mắt lim rim còn đuôi thì ve vẩy ra chiều thích thú lắm . Lợn to Mợ tôi thường tự làm thịt ( Những ngày anh em chúng tôi đi học vắng) phần bán lấy lại vốn phần chia ra kho, rán lấy mỡ hoặc làm ruốc để dành cho anh em tôi. …..
Lớn lên Mợ mất, đi học ,đi làm rồi lấy chồng . Nhà chồng tôi ở làng ven ngoại thành nên có đất có vườn . Tôi cũng nuôi gà và ngày hè mua thêm ngỗng cho các cháu chăn . Hai đứa con tôi cũng chịu khó lắm ,chăn ngỗng ngoài ruộng các cháu còn tranh thủ bắt châu chấu hay đào giun cho gà ăn thêm để đẻ trứng sai . Chồng tôi ngày chủ nhật hay ra ao bắt cua ,mò ốc . Cua thì nấu canh hoặc rang ăn , ốc to thì luộc ốc nhỏ đập ra cho gà ăn thêm can xi.Thời bao cấp cả nhà một tháng được có hơn 1kg thịt nên trứng gà là món ăn thường xuyên và bổ dưỡng của gia đình tôi . Tôi không bê trứng đi bán như thủa bé mà chịu khó thay đổi chế biến để chồng con ăn đỡ ngán . Chẳng phải múa rìu qua mắt thợ, tôi đâuphải là đầu bếp chả được học hành tý nào ,mẹ lại mất sớm không ai dậy bảo chẳng qua chỉ là cái khó bó cái khôn nên từ quả trứng tôi cũng làm được nhiều món lắm :
1- Trứng tráng:
- Tráng với hành hoa
- Tráng với cà chua vắt hột thái hạt lựu với hành hoa
- Trứng tráng một mặt rắc hành hoa thái nhỏ rồi cuộn lại xắt thành miếng bầy ra đĩa trông đẹp mắt mà ăn cũng đỡ khô
2-Trứng kho thịt : Mua được ít thịt dọi ở phiếu , ít quá khó chia thôi lại phải kèm với trứng vậy
+ Luộc trứng lên xắt miếng kho lẫn với thịt
+ Luộc trứng lên để cả quả đem rán vàng rồi mới kho
+ Đánh trứng rán dầy xắt thành miếng khi thịt chín cho trứng vào đun thêm một lúc nữa cho ngấm
3-Trứng luộc xắt dầm với nước mắm ớt hoặc xì dầu chấm bắp cải,nõn dưa hay chấm với muối vừng
4-Trứng ốp lếp kiểu tây (chín dở) ăn với bánh mỳ hoặc chín hẳn cạnh sém vàng rộm xắt miếng bầy ra đĩa tưới xì dầu và tương ớt lên trông cũng đẹp mắt, đỡ ngán
5-Canh trứng : Mùa rét cà chua nhiều nấu canh trứng với ít cà bát dầm đường kèm mấy cọng mùi xanh mướt thế là cũng xong bữa
6-Trứng đánh tơi xào lẫn với mướp đắng, miến hay rang cơm mọi người cũng không chê bai
7-Trứng chưng : Ngay cả kiểu này tôi cũng chia làm 3 loại
- Phi hành củ thơm lừng đánh kỹ trứng tơi xốp chảo nóng già đổ trứng vào đảo đều chín mềm ăn với cơm nóng con tôi cũng chén căng bụng.-
- Cũng có khi chỉ có hai mẹ con ở nhà hành lại hết tôi cũng đánh kỹ trứng rồi hấp cơm vẫn ăn được
- Cà chua vắt hết hột phi thơm mỡ với hành củ cho cà chua vào chưng nhuyễn , đánh tơi trứng đảo đều rồi ăn với cơm nóng ngậy ngậy mềm mềm con nhà nghèo nên các cháu chẳng chê
Gà nhà đẻ nhiều tôimuối ít trứng ăn với cháo hoa buổi sáng(giống nhà tôi người tầu ) hoặc có mấy lạng đường phiếu tranh thủ làm ít kem Caramen cho con .Thôi thì đủ cả quanh đi quẩn lại vẫn trứng là chủ lực . Nhưng thời đó chắc nghèo quá nên không có mỡ trong máu và cũng nhờ có các rổ trứng mà các con tôi khôn lớn học hành đến nơi đến chốn thì bạn bảo tôi không mê chọn trứng sao được…
